Marcel Kastein - directeur van bouwadviesbureau De Regie - gaf vorige week maandag een interview voor BNR nieuwsradio over particulier opdrachtgeverschap. In het programma Luchtkastelen haakt hij in op de centrale vraag: Zelf je huis bouwen, is dat moeilijk?
In Nederland, waar grond schaars is, blijkt het vinden van een bouwkavel één van de grootste problemen te geven. “Projectontwikkelaars, woningbouwverenigingen en grote bouwbedrijven hebben de afgelopen decennia een enorme grondpositie verworven, waardoor het voor particulieren zonder hulp van buitenaf bijna onmogelijk is om aan bouwgrond te komen,” schetst Kastein het probleem.
De traditionele manier van woningbouw geeft de gebruiker weinig vrijheid. “Je mag als consument al blij zijn als je de kleur van de tegels en de handgrepen van de keukenkastjes mag bepalen. Een wandje verplaatsen kost de koper onevenredig veel. Alle partijen, die iets extra’s moeten doen rekenen een opslag.”
Ondanks de kamerbrede motie in 2000 om een derde van de nieuwbouwwoningen door de consumenten zelf te laten bouwen is het aandeel particulier opdrachtgeverschap gedaald. Toch willen veel mensen zelf hun huis bouwen. “De schattingen lopen uiteen, maar er wordt aangenomen dat tegen de 50 procent van alle verhuisgeneigden een eigen huis wil bouwen.”
Sinds korte tijd staat particulier opdrachtgeverschap weer flink onder de aandacht. Kastein: “Dat heeft waarschijnlijk te maken met het feit dat er maatschappelijke aanleidingen zijn waarbij particulier opdrachtgeverschap een handig instrument voor is.” Jongerenhuisvesting in met name de kleine dorpjes is één van die veelbesproken onderwerpen. “Op heel veel plekken in het land zijn er initiatieven van jongeren vaak in combinatie met gemeenteraadsfracties. Ze melden zich als groep en zeggen: wij willen graag een bouwlocatie van de gemeente en laat ons het allemaal zelf regelen. Uit de praktijk blijkt dat dit met 40 procent goedkoper kan uitpakken dan wanneer je een zelfde woning op de markt koopt.”
In de randstad is het lastiger. Kastein: “De grond is duurder en je kan niet overal een vrijstaande woning bouwen. Toch zijn er verscheidene geslaagde projecten te noemen in binnenstedelijke locaties. In IJburg is bijvoorbeeld recent een collectief project gerealiseerd. Zelf heb ik ook ooit het initatief genomen in het centrum van Amsterdam. Dat zijn 28 appartementen, die door de 28 huishoudens gezamenlijk zijn ontwikkeld. Die woningen hebben uiteindelijk ongeveer 90.000 euro gekost, terwijl in die periode de prijzen al aanzienlijk hoger lagen.” Ruzie over de beslissingen die gezamenlijk moesten worden genomen, hebben ze nooit gehad. “Integendeel. We hebben de grootste lol gehad. Mensen die er nu wonen komen elkaar nog wel eens tegen en praten met elkaar over wat ze destijds in hun eigen woning fout hebben gedaan. Maar omdat je zelf die fout gemaakt hebt, kan je er meer om lachen dan wanneer een ander die fout maakt.”
Bron: BNR Nieuwsradio
