statistieken zelfbouw en cpo
Gepubliceerd: 20-06-2019 Laatste update: 16-02-2024

Zelfbouwinnederland.nl (ZIN), het online platform voor particulieren die hun eigen huis (laten) bouwen, verbouwen, afbouwen of verduurzamen, voerde tussen 24 februari en 24 mei 2019 een landelijk online onderzoek uit om meer inzicht te krijgen in de aard en omvang van zelfbouw in Nederland. Het CBS houdt hierover helaas geen statistieken meer bij.

Facebookcampagne

Via een facebookcampagne bereikte ZIN 1.480 personen die bereid waren aan het onderzoek deel te nemen. Hieronder zijn de belangrijkste resultaten van het onderzoek weergegeven.

Wat zijn 'zelfbouwers'?

Zelfbouwers zijn particulieren in Nederland die zelf of samen met andere particulieren hun huis (laten) bouwen, verbouwen, afbouwen of verduurzamen.  

Aandeel zelfbouw per provincie

In tabel 1 is weergegeven hoe de deelnemers aan het onderzoek over de provincies zijn verdeeld. 

aandeel zelfbouw per provincie

Uit bovenstaande cijfers komt het beeld naar voren dat anno 2019 vaker zelf wordt gebouwd en verbouwd in het westen van het land (Randstad) dan in de perifere provincies. Dat zal voor een belangrijk deel ook te maken hebben met het feit dat in de randstedelijke provincies meer mensen wonen dat in de overige provincies.

Aard zelfbouw per provincie

In tabel 2 is weergegeven hoe vaak de verschillende vormen van zelfbouw in iedere provincie voorkomen. 

aard zelfbouw per provincie

Afgaande op de reacties van de deelnemers aan het onderzoek, komt CPO niet in alle provincies even veel voor. De provincies waar CPO inmiddels een vast bestanddeel uitmaakt van zelfbouw, zijn Noord-Holland, Brabant, Zuid-Holland, Gelderland en Utrecht. Ook in Zeeland en Groningen zijn deelnemers aan het onderzoek acties betrokken bij CPO. De aantallen deelnemers in deze provincies waren echter klein, waardoor de kans op toevallige uitkomsten groter is. 

Opvallend is dat de nadruk in Noord-Holland op nieuwbouw ligt. Verbouwen van woningen lijkt maar een relatief klein deel van de zelfbouwpraktijk uit te maken. In de meeste andere provincies is de verhouding tussen nieuwbouw en verbouwen wat minder scheef. In Friesland, Zeeland, Groningen, Drenthe en Limburg zijn de aantallen klein, waardoor de gevonden verhoudingen ook op toeval zouden kunnen berusten. 

Fase zelfbouw

Aan de particulieren die aan het onderzoek deelnamen is de vraag voorgelegd in welke fase hun zelfbouwproject zich tijdens het onderzoek bevond. In tabel 3 zijn de resultaten weergegeven. 

fase zelfbouwproject

Bovenstaande tabel laat zien 57,5% van de deelnemers tijdens het onderzoek actief met zelfbouw bezig was of plannen had om binnen twee jaar met het bouwen of verbouwen van zijn woning te starten. Bijna een kwart van de deelnemers had zijn (ver)bouwproject achter de rug. Minder dan 10% van de deelnemers kon niet aangeven of en wanneer met het bouwen of verbouwen van hun woning zou worden begonnen. 

Omvang zelfbouw

Om een indicatie te krijgen hoe groot de omvang van het fenomeen zelfbouw in ons land is, hebben we de deelnemers gevraagd aan te geven hoeveel zelfbouwers zij in hun omgeving kenden die eerder hebben zelfgebouwd. In tabel 4 zijn de resultaten weergegeven. 

cijfers zelfbouw

De gegevens in tabel 4 laten zien dat de deelnemers aan het onderzoek gemiddeld ruim tien huishoudens in hun omgeving kennen die hun woning zelf (of samen met anderen) hebben gebouwd of verbouwd. De 1.480 deelnemers kennen bij elkaar dus ruim 15.500 particulieren die eerder ervaring met zelfbouw opdeden. 

Prijswinnaars

Om deelname aan het onderzoek te stimuleren, maakten de deelnemers kans op het winnen van twee prijzen.  Uit de 1.480 deelnemers aan het onderzoek zijn via loting twee prijswinnaars geselecteerd.

De eerste prijs bestond uit een gereedschapskit ter waarde van € 750,- en is beschikbaar gesteld door Bouwmaat Nederland. Deze prijs werd op 20 juni in de vestiging van Bouwmaat in Alphen aan den Rijn door Vincent Reijst uitgereikt aan Betania Magalhaes uit Reeuwijk. 

prijsuitreiking Bouwmaatkit ZelfbouwInNederland
Betania gaat in oktober van dit jaar trouwen. Samen met haar aanstaande man heeft ze concrete plannen om daarna een eigen woning te bouwen. Ter oriëntatie maakte het stel kort geleden een reis door de Verenigde Staten. In Palm Springs zagen ze hun droomwoning die bij het maken van het ontwerp voor hun nieuwe huis als inspiratie zal dienen (zie onderstaande video). Betania is van plan straks via ZIN een Bouwmaatpas aan te vragen en in de afbouwfase gebruik te maken van de mogelijkheid om bij Bouwmaat zelf de benodigde bouwmaterialen te kopen. "Het is fijn dat je als zelfbouwer via ZIN toegang tot de professionele groothandel hebt, maar het is vooral prettig te weten dat Bouwmaat de tijd neemt om ons goed te adviseren. Ik vind het ook een geruststelling dat Bouwmaat ons straks in contact kan brengen met goede en betrouwbare klussenbedrijven". 

 

ZIN en Bouwmaat Nederland hebben in 2015 met elkaar afgesproken dat zelfbouwers voor de duur van hun zelfbouwproject via ZIN een eigen klantenpas bij Bouwmaat kunnen aanvragen. Zelfbouwers hebben hierdoor via ZIN bij het kopen van bouwmaterialen en gereedschap toegang tot de professionele groothandel. 

De tweede prijs bestond uit een klusdag ter waarde van € 400,-, die beschikbaar werd gesteld door De VLOK (de branchevereniging voor de betere klussenbedrijven). Suzanne Stove uit Amsterdam ontving op 11 juni jl. een voucher om voor één dag gratis klussen in huis te kunnen laten uitvoeren door een bij de VLOK aangesloten klussenbedrijf. 

Voucher Klusdag Vlok
Suzanne: "Onze zelfgebouwde nieuwbouwwoning is vorig jaar opgeleverd. Op de locatie waar voorheen een drukkerij gevestigd was, hebben we met acht huishoudens zelf ons appartementengebouw in Amsterdam gerealiseerd. We kunnen de voucher van De VLOK goed gebruiken om allerlei kleinere klussen te laten uitvoeren waaraan we door tijdgebrek nog niet waren toegekomen".
 

ZIN en De VLOK zijn begin 2019 een partnerschap met elkaar aangegaan. De VLOK is de branchevereniging voor klussenbedrijven. Bij de VLOK zijn ongeveer 1.000 van de 9.000 klussenbedrijven in Nederland aangesloten. VLOK-leden hanteren tweezijdige algemene voorwaarden die zijn goedgekeurd door de vereniging Eigen Huis en de Consumentenbond. Bij eventuele problemen tussen een zelfbouwer en een klussenbedrijf kan het geschil worden voorgelegd aan de Geschillencommissie. Bijzonder is dat De VLOK de opdrachtgever van het klussenbedrijf garandeert dat de uitspraak van Geschillencommissie wordt nagekomen. Als zelfbouwer kom je dus niet in de kou te staan als een klussenbedrijf de uitspraak van de Geschillencommissie mocht negeren.